Шашин үндэслэгчид дотроос зөвхөн Будда л өөрийгөө эгэл хүнээс огтхон ч ялгаж үзээгүй цор ганц багш мөн билээ. Тэрээр эгэл жирийн хүн мөнөөр үл барам өөрийгөө аливаа нэгэн гадны хүчин зүйлийн ивээл биелэл бус хэмээн үзнэ. Тэрээр өөрийн олж хүрсэн бүхнээ зөвхөн хүний чармайлт, хүний оюун ухааны үр ач хэмээн айлджээ.Ер нь хүн, зөвхөн хүн л Будда ( Бурхан ) болж чадна. Хэрэвээ хичээнгүйлэн зориглож, чармайх юм бол хүн бүрт бурхан болох дотоод чадвар чадамж бий. Буддын сургаалд хүнийг эрхэм чухал дээд гэж үздэг. Хүн өөрийнхөө эзэн бөгөөд хувь тавилангаа шийдэхэд хүнд өөрөөс нь илүү дээд гадны хүчин зүйл гэж үгүй. Хүн өөрөө өөрийнхөө итгэл буюу аврагч мөн билээ. Өөр бусад хэн нэгэн итгэл, аврал болох билээ гэж Будда айлдсан байна. Тэрээр шавь нартаа сургамжлан өгүүлэхдээ: та нар өөрсдийнхаа аврагч байх ёстой, өөр хэнээс ч аврал бүү эр ( D II Colombo, 1929), p.62 (Mahaparinibbana- sutta )гэжээ. Өөрийн хичээл зүтгэл, оюун ухаанаараа элдэв зовлон хүлээснээс өөрийгөө ангижруулах чадал хүний дотоодод, өөрт нь байдаг тул өөрийгөө хөгжүүлж, аливаа дарамтаас өөрийгөө чөлөөлөхийн тулд хувь хүн нэг бүр чармайлт гаргахыг Бурхан багш буюу Будда сурган зааж, урамшуулан, хөгжөөж байв. Будда хэлэхдээ: " Сайн замыг л Татагата нар ( үнэнд хүрсэн буюу Үнэнийг олж нээсэн хүмүүс гэсэн утгатай ) номлон заадаг. Сайн үйлд та нар өөрсдөө л шамдагтун гэжээ.Хэрэвээ Буддаг "аврагч" гэж нэрлэх юм бол энэ нь Будда зөвхөн зовлонгоос Чөлөөлөгдөх, Нирваанд хүрэх Зам мөрийг нээж , заасанд л оршино гэсэн утгатай. Харин бид бол тэр зам мөрийг өөрсдөө л дагаж явах учиртай билээ.
ЗочинJuly 11, 2012
big Like